Film, televizyon ve video oyunları gibi görsel medya prodüksiyonlarında, diseño de sonido, izleyicinin deneyimini zenginleştirmek ve hikayeyi daha etkili bir şekilde anlatmak için kritik bir araçtır. Ses tasarımının çok önemli bir parçası da “foley”dir. Peki, foley nedir ve ses tasarımında ne gibi bir rol oynar?
Foley Nedir?
Foley, canlı ses efektlerinin yaratılması sürecidir. İsmini, bu alanda öncülük eden Jack Foley’den alır. Genellikle post-prodüksiyon aşamasında gerçekleşir ve filmdeki veya TV şovundaki fiziksel eylemlere eşlik eden ses efektlerini içerir. Foley sanatçıları, karakterlerin yürüyüş sesleri, kapıların açılıp kapanması, bardakların çarpışması veya herhangi bir nesnenin düşmesi gibi sesleri canlandırır. Bunlar genellikle stüdyoda, çeşitli nesneler ve malzemeler kullanılarak gerçekleştirilir.
Foley, “Efekt uygulama” işlemi olarak tanımlanabilir. Efektler bölümünde bahsettiğimiz insan ve eşyalara bağlı seslerin stüdyoda “foley sanatçıları” tarafından ekrandaki eylemle senkronize edilmesidir. Bu esnada sanatçılar filmdeki oyuncuların hareketlerini benzer eşyalarla tekrar ederek ses efektlerini oluştururlar. Bu eylemler ayak seslerini, kıyafet hareketlerini ve diğer yardımcı sesleri içerir. Dolayısıyla foley stüdyolarında çeşit çeşit eşyalar, ayakkabı ve giysiler, ayak sesleri için tahta, mermer, çakıl gibi farklı farklı yüzeyler, su efektleri için küvet veya çocuk havuzu ve daha bir çok eşya ve araç gereç bulunur. Tekniğin adı ise 1940’larda Hollywood’da bir editör olan Jack Foley’in soyadından gelmektedir.
Para una mejor comprensión de la técnica de Foley, puede consultar los enlaces a continuación. En estos enlaces, puede ver imágenes detrás de escena y diseños de estudio de foley de los efectos aplicados en Hollywood.
Ses Tasarımında Foley’nin Rolü
Ses tasarımında foley, bir prodüksiyonun atmosferini ve gerçekçiliğini artıran önemli bir tekniktir. İzleyicinin bir sahneyi daha derinden hissetmesini sağlar ve hikayenin genel duygusal tonunu belirlemede yardımcı olur.
Foley, ses tasarımının geniş spektrumunda özelleşmiş bir rol oynar. Diyalog ve müzik gibi diğer ses unsurları genellikle prodüksiyonun diğer aşamalarında kaydedilirken, foley genellikle post-prodüksiyonda eklenir.
Ses tasarımı ve foley, hikaye anlatımının güçlü bir bileşeni ve bir medya prodüksiyonunun başarısı için hayati öneme sahiptir. Foley, herhangi bir sahneye hayat katma yeteneği ile ses tasarımının büyülü bir bileşenidir. ‘Foley nedir’ sorusunu daha derinlemesine anlamak, bir prodüksiyonun ses tasarımının karmaşıklığını ve etkileyiciliğini takdir etmemizi sağlar.
Ses Tasarımı ve Foley: Benzer ama Farklı İki Ses Tekniği
Ses tasarımı ve foley, görsel medya prodüksiyonlarının ayrılmaz parçalarıdır. Her ikisi de ses kullanımıyla hikaye anlatımını geliştirir ve izleyici deneyimini zenginleştirir. Ancak, ses tasarımı ve foley aynı şey değildir. Bu iki terim arasındaki farkları anlamak, bir prodüksiyonun genel ses tasarım sürecini daha iyi anlamanıza yardımcı olacaktır.
Ses Tasarımı: Geniş Kapsamlı Bir Sanat
Ses tasarımı, bir prodüksiyonun tüm ses yelpazesini kapsar. Ses tasarımcısı, bir film, televizyon şovu veya video oyununun duygusal tonunu ve atmosferini belirler. Bu, diyalog, müzik, ses efektleri, arka plan sesleri ve evet, foley dahil olmak üzere bir dizi ses elementini içerir. Ses tasarımı, belirli bir sahnenin veya sahnelerin genel duygusal etkisini yaratmak için bu sesleri birleştirir ve düzenler.
Foley: Canlı Ses Efektleri
Foley, ses tasarımının belirli bir yönüdür. Bir foley sanatçısı, bir prodüksiyonun ses efektlerini canlı olarak yaratır, genellikle post-prodüksiyon aşamasında. Bu sesler, genellikle filmde veya TV şovunda görünen fiziksel eylemlerle eşleştirilir. Örneğin, bir karakterin yürüme sesi, elinde bir nesneyle vurarak veya bir yüzeyde yürüyerek yaratılabilir.
Ses Tasarımı ve Foley Farklı, Ama Birlikte Çalışıyor
Ses tasarımı ve foley, bir medya prodüksiyonunda birlikte çalışan iki farklı tekniktir. Her ikisi de sesin kullanımı üzerine odaklanır, ancak farklı yönlerini vurgular. Ses tasarımı, bir prodüksiyonun genel ses düzenlemesinden sorumludur, oysa foley daha spesifik, ayrıntılı ses efektlerinin yaratılmasına odaklanır. Bu nedenle, ses tasarımı ve foley aynı şey değildir, ancak her ikisi de bir prodüksiyonun genel ses dünyasının oluşturulmasında kritik rol oynar.
Ses tasarımı ve foley için sesler 3 başlık altında incelenebilir;
- Música
- voces humanas
- Efectos
Foley için Müzik Etkisi Nedir?
Ses tasarımında, foley ve müzik birlikte çalışarak bir görsel medya prodüksiyonunun duygusal derinliğini kesinlikte artırır. Peki “Foley için müzik etkisi nedir?” Foley, bir prodüksiyonun fiziksel gerçekliğini canlandıran ses efektlerini temsil ederken, müzik sahnenin duygusal tonunu ve atmosferini belirler. Bu iki ses unsuru birleştiğinde, izleyici deneyimini daha da zenginleştirirler. Müzik, izleyicinin duygusal tepkisini yönlendirir ve foley, sahneye gerçekçilik katıp somutlaştırır. Müziğin, foley efektlerinin nasıl algılandığını etkilediği, hızlı tempolu veya gergin bir müzik parçasının foley efektlerini daha dramatik veya acil hale getirebileceği görülür. Ayrıca, müzik ve foley efektleri genellikle birlikte mixlendiğinden, müziğin foley seslerini ne kadar öne çıkaracağı veya örtbas edeceği, sahnenin genel ses dengesini ve atmosferini belirler.
Estas voces pueden aparecer en series de televisión/películas como conversaciones entre personajes, conversaciones con ellos mismos o como una voz externa. Aunque hay películas con excepciones, son los sonidos indispensables de las series/películas de televisión en la actualidad. Foley, görsel medya prodüksiyonlarında fiziksel hareketlerin canlı ses efektlerini yaratma sanatıdır, fakat insan seslerinin rolü de önemlidir. İnsan seslerinin foley üzerindeki etkisi, prodüksiyona derinlik ve gerçekçilik katmasıdır. Örneğin, nefes alma, öksürme, hıçkırma veya çığlık atma sesleri, karakterin duygusal durumunu ve o anki eylemini izleyicilere daha iyi aktarabilir. Bu küçük ayrıntılar, bir sahnenin genel atmosferini ve izleyicinin karakterlere olan duygusal tepkisini belirlemede kritik bir rol oynar. Bu nedenle, insan seslerinin foley sürecindeki etkisi, bir prodüksiyonun gerçekçiliğini ve izleyicinin deneyimini derinleştiren güçlü bir araçtır.
Foley, medya prodüksiyonlarına otantiklik ve gerçeklik katar ve bu süreçte efektlerin kullanımı hayati önem taşır. Foley’nin efektler üzerindeki etkisi, bir sahnenin atmosferini ve dinamiklerini derinden etkileyebilir. Efektler, belirli bir eylemi veya durumu desteklemek için yaratılan çeşitli sesler olabilir, örneğin bir kapı çarpması, cam kırılması veya bir araba motorunun çalıştırılması. Bu sesler, izleyicinin sahnenin gerçekçiliğini hissetmesine yardımcı olur ve hikayeyi daha somut ve etkili bir şekilde anlatır. Bu nedenle, efektlerin foley üzerindeki etkisi, hikaye anlatıcılığının ve izleyici deneyiminin kalitesini büyük ölçüde artırabilir.
İnsan Seslerinin Foley Sanatındaki Rolü ve Etkisi
Foley, görsel medya prodüksiyonlarında fiziksel hareketlerin canlı ses efektlerini yaratma sanatıdır, fakat insan seslerinin rolü de önemlidir. İnsan seslerinin foley üzerindeki etkisi, prodüksiyona derinlik ve gerçekçilik katmasıdır. Örneğin, nefes alma, öksürme, hıçkırma veya çığlık atma sesleri, karakterin duygusal durumunu ve o anki eylemini izleyicilere daha iyi aktarabilir. Bu küçük ayrıntılar, bir sahnenin genel atmosferini ve izleyicinin karakterlere olan duygusal tepkisini belirlemede kritik bir rol oynar. Bu nedenle, insan seslerinin foley sürecindeki etkisi, bir prodüksiyonun gerçekçiliğini ve izleyicinin deneyimini derinleştiren güçlü bir araçtır.
Foley sanatı, seslendirme sektöründe önemli bir yere sahip olup, film, televizyon, video oyunları ve diğer medya formlarında hayati bir rol oynar. İnsan seslerinin bu sürece dahil olması ise, bir sahnenin atmosferine ve izleyicinin deneyimine büyük bir derinlik katar.
- Foley ve İnsan Sesleri: İnsan seslerinin foley üzerindeki etkisi, bir prodüksiyonun gerçekçilik hissini artırmaktır. Örneğin, bir karakterin nefes alması, öksürmesi, hıçkırması veya çığlık atması gibi sesler, sahnedeki eylemi izleyicilere daha somut bir şekilde aktarır. Bu ses efektleri, bir sahnenin genel atmosferini ve dinamiklerini belirlemeye yardımcı olur.
- İnsan Seslerinin Atmosfer Oluşturması: İnsan seslerinin kullanılması, bir sahnenin atmosferini belirlemede kritik bir role sahiptir. Bu, izleyicinin karakterlerle olan duygusal bağını ve hikayenin genel tonunu belirlemeye yardımcı olur. İnsan seslerinin doğru bir şekilde kullanılması, izleyiciye hikayenin duygusal tonunu verir.
- Gerçekçilik ve İzleyici Deneyimi: İnsan seslerinin foley sürecindeki etkisi, bir prodüksiyonun gerçekçilik hissini ve izleyicinin deneyimini derinleştiren güçlü bir araçtır. Ses efektleri, bir prodüksiyonun genel kalitesini ve izleyicinin deneyimini artırır. Bu, izleyicinin prodüksiyonla daha güçlü bir bağ kurmasını sağlar.
Özetle, foley sanatındaki insan seslerinin etkisi, bir medya prodüksiyonunun atmosferini, gerçekçiliğini ve izleyicinin genel deneyimini belirleyen önemli bir faktördür. Seslendirme sektöründe, foley sanatçıları, bir hikayeyi canlandırmak ve izleyiciye aktarmak için bu etkili aracı kullanır.
Foley’nin Gerçekçilik Katma Gücü: Efektlerin Etkisi
Son una amplia gama de sonidos. En resumen, podemos definirlo como todos los demás sonidos, excepto la música y la voz humana en series de televisión/películas. Estos son sonidos prominentes como explosiones, colisiones de automóviles o sonidos de fondo como el viento, las olas del mar o los sonidos de puertas que se abren, bolsas colocadas sobre la mesa debido a personas y objetos, o diseños especiales que requieren diseño como dinosaurios y naves espaciales. que no tienen equivalente en la naturaleza, aparecen como sonidos.
Bahsettiğimiz bu ses kurguları için yapılan çalışmaların tümü de “ses tasarımı” ya da “ses mühendisliği” olarak adlandırılır. Bunun üretimini ve yaratıcılığını yapan kişiye ise “ses tasarımcısı” veya “ses mühendisi” denir. Ekrandaki her harekete ses getiren Hollywood filmleri tarafından hayatımıza giren ve beslenen bu alan, son zamanlarda Türkiye’de de hızla gelişim göstermektedir.
(Filimowicz, 2012: 29) Sadece sinema ile ilgili olmayan ses tasarımı, tiyatro, müzikal performans gibi birçok sanat alanında, bilgisayar oyunlarında kullanılır. Amaç, bir sahnede ya da görüntüde anlatılmaya çalışılandan farklı ve geniş boyutlara ulaşan anlam yaratmanın mümkün olmasıdır. Entonces, ¿las producciones realmente necesitan efectos de sonido? ¡Sí!
Ses efektleri, çoğu yapımın ünlü olmayan kahramanlarıdır. Önceden bir hikaye anlatmamıza yardımcı olan ipuçlarıdır. Kullanımları, tiyatroların gök gürültüsü levhaları gibi ses üretme aygıtları içerdiği 1700’lere kadar uzanır ve ses efektleriyle ilgili komik olan şey, kayıp olmadıkça fark edilmemeleridir. Kaybolduğu an belirli bir sesin sessizliği ya da yokluğu, izleyicinin kulaklarında yüksek sesle çalan bir boşluk gibi rahatsız edicidir. Bu nedenle, bir ses duyulmadığında veya bir sahnede duyulan ses beklentilerimizi karşılamadığında, izleme deneyiminden çıkarılır ve bilinçaltından kendimize “neden bu ses doğru değil?” diye sorarız. Entonces, ¿por qué no se toman grabaciones de estos sonidos durante el rodaje de la serie/película?
De hecho, por supuesto, estos sonidos ambientales llegan al micrófono durante el rodaje, pero los micrófonos utilizados en los decorados se centran principalmente en la boca del altavoz. Por lo tanto, reduce la cantidad de ruido natural generado alrededor del jugador durante el disparo, como pasos y otros movimientos. El efecto de esto es un diálogo limpio, pero el efecto secundario es un vacío sónico virtual donde todos los demás sonidos están completamente atenuados o silenciados. El diseño de sonido y los diseñadores de sonido tienen un gran papel para llenar este vacío.
Dizi/filmler için ses tasarımı, ses kurgusu ve müzik yazımı ülkemizde de maddi getirisi olan ve hala gelişmesi gereken geniş bir alandır ve bu alanla uğraşanların sadece ses ve müzik üzerine değil görüntü üzerine de (hem teknik hem de teorik) bilgi sahibi olması önemlidir. Daha fazla bilgi almak için Diseño de sonido sayfasını ziyaret edebilir ya da bizimle direkt iletişime geçebilirsiniz.
