Seslendirme Sanatçıları

İnsan sesindeki aralığı belirten kavrama ses türü denir. Türler, kadın ve erkek olmak üzere iki ana kola ayrılır. Bu ana kollar da kendi içinde kollara ayrılır.

Erkek Sesleri; Kalından inceye doğru ; Bas bariton, Bariton, Tenor ve Kontrtenör
Kadın Sesler; Kalından inceye doğru ; Kontralto, Mezzo-soprano ve Soprano

Seslendirme sanatçıları, sahip oldukları ses türündeki aralıklarda gezinebilmek için ses kaslarını geliştirmeli ve istenen sesi duyguyla bütünleştirip, söz konusu esere yaptıkları seslendirme ile ruh vermelidir.

Özellikle mesleğe yeni başlayan kişilerin en çok merak ettiği konulardan biri de budur? Belki birçok insan medyada haber olmuş bazı rakamlar yüzünden bu işe yönelmeyi tercih etmiş veya yönelme eğilimi göstermeye başlamış olabilir. Yazılan o haberlere göre bazı ünlü sesler 10-15 dakikalık bir stüdyo çalışmasının sonucunda 8.000$ – 10.000$ ile üzeri rakamlara seslendirme yapmaktadırlar ya da bir firmayla yıllık anlaşmalar yaparak 2.000.000 ile 4.000.000 lira arası ücret alanlar da yazılmıştır. Bütün bunların medyatik konuşmalar olduğunu lütfen aklınızdan çıkarmayın. Bahse konu olmuş kişilerin çok ünlü kişiler olduğunu ve sadece ismi için bile bu paraları alabileceklerini unutmayın. O sebeple bu sektörde işe başlayacak biri olarak makul oranları hedeflemeniz iyi olacaktır.

Anlaşılacağı üzere seslendirme sanatçısının kazancını, ne kadar tercih edildiği belirler. O sebeple sanatçıların bir çok alanda yeteneklerini geliştirip, farklı projelerde yer almaya çalışmaları önemlidir. Yani reklam seslendiren biri belgesel de seslendirebilirse, dublaj da yapabilirse, kitap okuma da yapabilirse bu onun daha fazla tercih edilmesine sebep olur, böylece daha fazla kazanç elde edebilir. Alınan her projenin de içeriği bakımından farklı fiyatlandırmaları olacaktır. O sebeple bu piyasada net rakamlarla konuşmak mümkün değildir.

Sonuç olarak işini iyi yapmak her sektörde olduğu gibi bu sektörde de para getirecek en önemli kazanım olacaktır.

Çoğu seslendirme sanatçısı, interneti ve bazı temel kayıt cihazlarını kullanarak kendi evlerinin rahatlığında çalışır. Kendi evlerindeki bir odaya stüdyo kuran sanatçılar da yok değildir. Tabi bunlar imkan dahilinde olabilecek şeylerdir. Seslendirmenler için stüdyo kayıtlarında bir ses yönetmeninin olması kendini duyamadığı noktada ikinci bir kulak olması açısından avantajlı olacaktır. Yine de belli bir tecrübeden sonra evde çalışmak isteyen seslendirmenler için şu yeteneklerin olması önemlidir;

1. Hareket Kabiliyeti: Ne tür bir proje olursa olsun, öncelikle senaryo iyi anlaşılmalıdır. Kimin konuştuğunu, karakterin kiminle konuştuğunu ve karakterinin yaşadığı duyguları belirlemek önemlidir. Metni çözümlemek, senaryoyu yorumlayabilmek esastır.
2. Bilgisayar Becerileri: Evden çalışıldığında, metinlerin alımı ve seslendirme dosyalarının gönderimi e-posta yolu ile yapılacaktır. Ayrıca basit bir ses kayıt yazılımına ihtiyacınız var. Yani bir bilgisayarın nasıl kullanılacağını bilmek şarttır.
3. İletişim: Başarılı bir iş için müşterilerle iletişim de önemlidir. Güvenilir bir seslendirme sanatçısı olarak kabul edilmek için müşteri ile iletişimi açık tutmalısınız. Çalışmaya devam etmek için e-postalara ve telefon görüşmelerine öncelik tanımalısınız.
4. İş: Ses oyunculuğunun iş tarafı, yetenek tarafı kadar önemlidir. Bağımsız bir şirket olarak, fiyatları belirlemek, projeleri almak, iş seçmeleri yapmak, faturalandırmak ve müşterilerle süreçleri takipleşmek sizin sorumluluğunuzda olacaktır.

Gerekli Ekipman:

Evden seslendirme sanatçısı olarak çalışmaya başlamak için ihtiyacınız olan birkaç şey var. Bunlar şunları içerir:

• Kayıt yapabileceğiniz sessiz bir alan.
• Bilgisayarınıza kayıt yapabilmek için kaliteli bir mikrofon.
• Hızlı internet bağlantısı olan iyi performanslı bir bilgisayar.
• Ses kaydı almak, düzenlemek ve dosyayı kaydetmek için ses yazılımı. (Audacity gibi).

Etkili bir iletişimden bahsedecek olursak, sözcükleri ve seslendirmeyi birbirinden ayıramayız. Çünkü birbirini tamamlayıcı parçalar olduğu kesindir.

Sözcükler, birbirimizi anlamamız için bizden önceki nesillerin geliştirdiği bir anlam havuzudur. Seslendirme sanatçıları ise o havuzun temizliği konusunda yüksek hassasiyet gösteren, yapısı hakkında genel bilgiden daha derinini bilen ve her harfin sesletimine özenle yaklaşan kişilerdir.

Kitlesel iletişim araçları vasıtasıyla milyonlara ulaşan seslerde kusursuz diksiyon, vurgu ve tonlama şarttır. Ağzında kelimeleri yuvarlayan, hiç suçu yokken güzelim harfleri yutan, cümleleri hızlı hızlı konuşurken vurgu ve tonlamadan yoksun bırakıp anlam kaybına uğratan kimseler bir yana, tane tane ve her harfin ruhuna dokunurcasına sanki sesleri üfler gibi konuşanlar bir yanadır. Etkili olan bir iletişim örneği düşündüğümüzde; şimdi gözlerimizi kapatıp Çetin Tekindor’un sesini hatırlamak istesek, kulağımıza ışıltıyla dolan vurguları ve her harfe ayrı bir reverans verir gibi yapan güzel Türkçesi akla gelecektir ve bu tarzda ki bir iletişimde dinleyici olarak konuşmacının etkisi altına gireceğimiz kesindir.

Seslerin anlamlı kelimelerle hayatımıza girmesi yetmez, sesler, onları iyi teaffuz eden kimselerle onurlandırılır. Seslendirme sanatçıları bu zorlu görev için her daim hazırdır. Onlar o kadar hazırdır ki meslekleri gereği fazladan duyarlı hale geldiklerinin farkında olmadan, başkalarında duydukları konuşma hatalarına müdahele etmekten kendilerini alamazlar. İncitmeyeyim diye düzeltemedikleri zamansa içlerine dert olur ve en fazla üç-dört dakika sonra o kelimeyi cümle içinde doğru kullanarak aslında sessizce müdahele etmiş olurlar. Buna halk arasında mesleki deformasyon da denebilir fakat seslendirme sanatçıları buna ‘sorumluluk alanı’ der ve haklıdırlar.

Ülkemizde yapılan bu “zanaat”e gereken ilgi ne yazık ki hiç bir zaman gösterilmedi. İnsanlar çocukluktan beri duydukları sesleri aslında çok iyi tanıyor ancak bir çoğu seslerin sahiplerini hiç bilmiyor. Oysa ki arka planda gerçekten zanaat yapan yüzlerce seslendirme oyuncusu sayesinde bizler bugün hala yeşilçam nostaljisi yapabiliyor, yabancı medyaya ulaşabiliyor ya da trafikte yönümüzü bulabiliyoruz.

Son zamanlarda seslendirme sanatçılarının da verdiği uğraşlar sayesinde, arkadaki seslerin sahiplerini tanıtmaya gayret eden bir çok program ve belgesel yapılmaya başlandı. Bunlardan birisi de Uğur Taşdemir’in YouTube’da “İşte O Ses” adıyla açtığı kanalıdır. Kanaldaki program sayesinde aşinası olduğunuz seslerin sahipleriyle daha yakından tanışma fırsatı bulabilirsiniz.

Seslendirme ve Dublaj üzerine hazırlanmış son yılların enfes belgeseli. Şarküteri Prodüksiyon tarafından IZ TV ye yapılan belgesel, Seslendirme konusunda ‘Seslendirme Sanatçısı Kimdir?’ sorusunu yanıtlar nitelikte. Seslendirme ve Dublaj meraklıları sektörde işin nasıl yapıldığı hakkında bu belgesel ile bilgi sahibi olabilirler.

Teknolojinin hayatımızın her alanına girmiş olması cihazlarla çok daha fazla iletişim kurmamızı gerektirir. Bu da bir çok işin insanlarla yüz yüze değil, insan sesi kullanılan makinelerle halledilmesi demek oluyor. Bu cihazlar sayesinde de seslendirme sanatçıları, eğitim, ekonomi, inşaat, eğlence, oyun dünyasında vb. doğrudan yer almaya başladılar ve her geçen gün bu alanlarda rolleri artarak daha da önem kazanır hale geliyor.

Uzun seneler sesli ve görsel yayın mecralarında yapılan pazarlama faaliyetlerinde kullanılan reklamcılıkta, seslendirmenleri sürekli duyduk. Ancak artık sektörde YouTube gibi platformların varlığı farklı reklamcılık çalışmalarını da beraberinde getirdi. Örneğin YouTube videolarındaki geçilemeyen pre-roll (içerik öncesi) reklamları düşünelim. Daha yeni bir reklam formu ancak sonuna kadar izleme zorunluluğundan ötürü çok etkilidir.

Bunlar haricinde de seslendirmen ihtiyacı doğan, günümüzde kullanılan yeni yöntemlere şunlar da eklenebilir;

1. Audiobooks denilen sesli kitaplar
2. İnteraktif oyunlar
3. Ses ile aktive olan teknolojiler vb.