Seslendirmede Ses Rengi ve Ses Tonu Nedir?
Seslendirmede ses rengi, ya da bir diğer adı ile ses tonu, oldukça önemli bir detaydır. Ses çeşitlerini birbirinden ayırmak için kullanılan ses rengi terimi, bir çalgı aletinin veya insan sesinin ona has olan frekansı, notası ve şiddeti arasındaki farkları tanımlamak için kullanılan bir niteliktir. Özellikle seslendirme ve dublaj alanında oldukça sıklıkla kullanılan bu terim, ses oluşumunu bilmemizi gerekmektedir. Peki, ses nasıl oluşur?
Konuşurken aldığımız hava, ciğerlerimizden yukarı çıkarken ses tellerinin titreştirmesine neden olur. Titreşen ses tellerimiz, ses dalgalarını oluşturur. Oluşan ses dalgaları ise kulak zarımıza çarparak orta kulakta bulunan üç kemikçiği titreştir. Oluşan bu titreşimler ise iç kulak sıvısını hareket ederek tüylü hücrelerin ses dalgalarını işitme sinirine ulaştırmasını sağlar. Daha sonrasında işitme siniri, tüylü hücrelerden aldığı kimyasal sinyalleri elektrik darbeleri ile beyne göndererek sesin algılanmasını sağlar.
Ses rengi için öncelikli olarak bilinmesi gereken ses oluşumu aşamalarını genel hatlarıyla anlattıktan sonra içeriğimizin devamında ses tonları ile ilgili bilmeniz gereken tüm bilgiler yer alıyor. Keyifli okumalar dileriz!
Ses Renkleri ya da Ses Tonları Nelerdir?
Az önce de belirttiğimiz üzere her insanın ses rengi kendine hastır. Yani, kişiye özel olan ses tonu, her insanda farklı bir ses tınısının ortaya çıkmasına neden olur. Bu yüzden farklı ses tonları bulunmaktadır.
Seslendirme alanında kalın olan ses tonlarına pes denilirken ince ses tonlarına ise tiz denilmektedir. Fakat bu ses tonları kadınlarda ve erkeklerde farklı ses renklerine ayrılmaktadır. Ses eğitimi ve opera literatüründe kadın ve erkek ses tonları oldukça detaylı bir şekilde ayrılıyor olsa da bilmemiz gereken başlıca kadın ve erkek ses tonları şu şekildedir:
Kadın Ses Tonları Nelerdir?
- Soprano: En tiz register, yani ses tellerinin en ince şekilde hareket ettiren kadın ses tonudur.
- Mezzo Soprano: Soprano ile karşılaştırıldığı zaman daha kalın fakat alto ile karşılaştırıldığında daha ince bir ses tonudur. Kısacası, orta renkli bir kadın ses tonudur.
- Alto: Kadınlarda en kalın ses tonudur. Bu ses renginde sanatçı pesleri tınılamaktadır.
Erkek Ses Tonları Nelerdir?
- Tenor: En tiz notada seyreden erkek ses tonudur.
- Bariton: Yunanca’da anlamı derin veya ağır anlamına gelen bariton orta kalınlığa sahip erkek ses tonudur.
- Bas: Erkeklerde pes olarak adlandırılan en kalın ses tonudur.
Ses Tonu Nasıl Bulunur?
Ses tonunun belirlenmesinde çeşitli etmenler bulunmaktadır. Ses aralığı, ses ağırlığı, ses tınısı ve tessitura gibi faktörler ile ses türleri sınıflandırılmaktadır.
- Ses Aralığı: Vokal aralığı olarak da bilinen bu terim, sesin en yüksek notası ile en alçak notası arasındaki ton mesafesi anlamına gelmektedir. Ses aralığının doğru şekilde tespit edilmesi için kişinin sağlıklı ses frekansına sahip olması ve belli bir eğitimden geçerek ses kontrolünü yapabilmesi gerekmektedir.
- Ses Ağırlığı: Kişinin şarkı söylemesi sonucunda çıkan ortaya çıkan sesin hafifliği ya da ağırlığı anlamına gelmektedir. Çoğunlukla olarak klasik müzik sanatçılarının ses türü sınıflandırılmasında kullanılmaktadır.
- Ses Tınısı: Aynı frekansı çıkaran enstrümanlardaki ses farklılığıdır. Ses tınısı her insanda farklılık göstermektedir.
- Tessiture: İnsanın en rahat notada çıkardığı ses aralığı için kullanılan bir terimdir. Doğru eğitimle ile birlikte tessitura, içinde bulunan tüm notaları kapasayabilen bir özellik kazanmaktadır.
Ses rengini belirleyen bu etmenler çoğu zaman birbiri ile karıştırılmaktadır. Özellikle halk arasında ses aralığı ile ses tonu terimlerinin eş değer anlama sahip varsayımı yapılmaktadır. Bu hususta belirtmemiz gereken en önemli detay ise ses tonunun başta ses aralığı olmak üzere diğer tüm ses rengi sınıflandırılmasında kullanılan terimleri kapsamasıdır. Yani, ses tonu içerisinde ses aralığı, ses ağırlığı, ses tını ve tessiture kavramlarını barındırmaktadır.
Ses Tonları Neden Farklıdır?
Yüzümüzün, kokumuzun ve parmak izimizin sadece bize ait olan özellikler olduğu gibi her insanın ses rengi de birbirinden farklıdır. Bu farklılığı etkileyen çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bu faktörlerin en başında ise her insanın ağız ve gırtlak bölgesindeki anatomik yapının farklı olması gelmektedir.
Konuşurken çıkardığımız sesler dudak, dil, diş ve ağız yapımıza göre şekil alarak kelimeleri oluşturmaktadır. Ağız yapımızın birbirimizden farklı olması ses tellerinin titreşiminden meydana gelen ses dalgalarının farklı tonlarda ağzımızdan çıkmasına neden olmaktadır. Ayrıca gırtlak bölgesinde yer alan ses tellerimizin genişliğinin ve boyutlarının farklı olması da konuşurken çıkan sesimizin farklı tonlarda seyretmesine neden olmaktadır.
Fiziksel ve anatomik farklılıklarımıza ilave olarak ses tellerimizin çalışma şeklinin de birbirinden farklı olması, her insanın farklı ses rengine sahip olmasına neden olmaktadır. Register olarak adlandırılan bu durum, ses dalgalarının oluşturduğu frekans ile ilgilidir. Her insanın konuşurken oluşturduğu ses dalgası, ses tellerinin farklı şekilde çalışması ile kendine has frekans boyutu oluşturmaktadır. Böylece çıkardığımız seslerin tonları birbirinden ayrılmaktadır.
Anatomik, fiziksel ve register farklılıklarına ek olarak konuşurken kullandığımız mimik hareketlerimiz ve kelimeler üzerindeki vurgu tonlamalarımız da farklı ses tonlarının ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Projem için Doğru Ses Tonu Nasıl Seçebilirim?
Ses rengi ve ses tonu ile ilgili bilinmesi gereken en önemli detayları sizinle paylaştıktan sonra sırada projeniz için nasıl doğru sesi bulabileceğinizi anlatmak istiyoruz.
BiberSA Prodüksiyon olarak ses bankamızı her geçen yıl daha da genişletiyoruz. Hem yerli hem de yabancı ses sanatçılarıyla zenginleştirdiğimiz ses bankamız, birbirinden farklı renge ve tona sahip seslendirmeler ile her türlü projeye hitap etmektedir. Bu hususta sizin yapmanız gereken en önemli şey projeniz için en uygun sesi beğenmenizdir. Binlerce sesin olduğu ses bankamıza buradan ulaşabilirsiniz. Şaşırdınız değil mi?
Şu anda projeniz için en uygun sesi nasıl ve neye göre beğeneceğinizi düşünüyorsunuz. Şöyle açıklamak gerekirse doğduğumuz günden beri beğenme güdüsünü belli bir şablona oturturuz. Bu şablonun adı ise altın orandır. Hayatımızdaki her şeyi bu altın oran şablonuna göre beğeniriz. Projeniz için de en uygun sesi işte bu altın oran şablonuna göre beğeneceksiniz. Her şeyin farklı bir çekim gücü ve cazibesi olduğundan hareketle ses tonu ve ses rengi sizin altın oranınız bazında size çekici gelecektir. Böylece projeniz için en uygun ses türünü seçmiş olacaksınız.
Bibersa tarafından yapılan belgesel seslendirme örneklerine göz atarak belgesel projeleri için doğru ses tonlarının örneklerini görebilirsiniz. Eğer bir ürün ya da marka çalışması yapıyor, bunu en iyi şekilde sunmak istiyorsanız reklam filmi seslendirme sayfamıza göz atarak daha önce gerçekleştirdiğimiz başarıya ulaşmış binlerce reklam çalışmasından seçtiğimiz örnekleri görebilir, dinleyebilirsiniz. Sosyal medya dahil olmak üzere tüm dijital mecralarda yapımını üstlendiğimiz reklam seslendirme projeleri de reklam çalışmalarınızda kullanacağınız ses için size bir fikir verecektir.
Eğer markanızı genişletmek, marka sesinizi belirlemek istiyorsanız Bibersa tarafından üstlenen tanıtım filmi seslendirme çalışmalarını dinleyebilirsiniz. Firmanıza gelen telefon trafiğini yönetmek, gelen çağrıları kaçırmamak için santral seslendirme sayfamıza göz atabilir, binlerce referans arasından size ve firmanıza uyumlu en iyi sesi bulabilirsiniz.
Bibersa olarak karakter animasyon seslendirme hizmetimiz, animasyon reklam filmlerine odaklanmaktadır. Animasyon reklam filmleri çizim ve grafikler ile oluşturulmaktadır. Oyuncu kullanılmayan bu filmlerde yalnızca nesnelerin hareket etmesi söz konusudur. Bu bakımdan seslendirme, duygu taşıma konusunda oldukça önemlidir. Bu tür reklam filmlerinde iyi bir seslendirme, reklama “duygu” katmak anlamına gelmektedir.
Sesli kitap projeleriniz için Bibersa kitap seslendirme hizmetini sağlamaktadır. Çocuk kitaplarından edebî eserlere pek çok başarılı ve geniş kitlelere ulaşan kitap seslendirme projelerimize söz atabilir, kendi kitap seslendirme projeniz için en iyi sesleri dinleyebilirsiniz.
Sonuç olarak;
Her insanın ses tonu ve ses rengi birbirinden farklıdır. Bu farklılık ayrıca sahip olduğumuz en büyük zenginliktir. Biz de BiberSA Prodüksiyon olarak yılların verdiği tecrübe ile bu zenginliği farklı projeler ile birleştirmeye devam ediyoruz. Sonuçta işimiz gücümüz ses!